Mijn moeder kreeg borstkanker toen ik 6-7 was. Ik kan me haar diagnose nog herinneren alsof het gisteren was. Als drie-appel meisje besefte ik niet welke chaos er kon ontstaan door de associatie van de woorden “kanker” en “borst”. Op die leeftijd, en met alle onschuld die daarbij hoort, is het moeilijk om jezelf in de toekomst te projecteren en te begrijpen wat de ziekte inhoudt. En toch is de angst er nog steeds en die gaat nooit echt weg. De angst dat onze steunpilaar er niet meer zal zijn, de angst voor een terugval, de angst dat er op een dag een einde komt aan de wereld om ons heen. Mijn moeder heeft gevochten als een leeuwin en vandaag gaat het goed met haar.
Ze onderging een genetische test en het resultaat bevestigde dat ze drager was van het BRCA1-gen. Toen ik 18 was, besloot ik zelf de test te doen. Het was alsof ik een examen moest afleggen, maar dan wel een heel bijzondere. Eén waarbij je voor één keer echt hoopt dat je zakt. Waarbij je bidt dat het zwaard dat boven je hoofd hangt zal verdwijnen als een boze droom. Ook al had ik diep van binnen een bijna viscerale intuïtie. Ik wist het gewoon.
Lange tijd leek het idee van een preventieve borstamputatie me bijna ondenkbaar. Het was een nogal abstract concept, maar ik was ook bezorgd over wat het lichamelijk en emotioneel zou betekenen.
Het BRCA-gen is geen definitief oordeel, niet noodzakelijk een belofte voor kanker. Maar het leven, met al zijn onzekerheden en verrassingen, heeft een vreemde manier om ons aan zijn kwetsbaarheid te herinneren. Een onbeduidend gebaar, een verhaal dat je hoort tijdens een gesprek, of soms een tragische gebeurtenis in het leven van een vriend: het zijn allemaal herinneringen dat alles in een oogwenk kan veranderen. Voor mij is het leven een beetje als een loterij. Je weet nooit welk nummer zal komen, maar de angst ligt op de loer, ergens halverwege tussen het mogelijke en het onwaarschijnlijke.
Soms voel je die fijne draad die ons met het leven verbindt trillen. Je beseft dat er niet veel voor nodig is om het te spannen of te dreigen te breken.
Uiteindelijk heb ik om een aantal redenen voor de operatie gekozen. Omdat het uiteindelijk een keuze voor het leven was, een keuze in lijn met wat ik voor de toekomst wilde. Door voor deze route te kiezen, gaf ik mezelf de kans om mezelf met meer rust en vertrouwen te projecteren, heel eenvoudig.
Maar er was ook een andere, diepere, meer persoonlijke reden. Een uitzonderlijk persoon, de mooiste en moedigste: mijn moeder. Ik heb deze keuze ook grotendeels voor haar gemaakt. Omdat het mijn manier was om dank je wel te zeggen. Bedankt voor alles wat ze heeft gedaan, voor alles wat ze heeft meegemaakt, vechtend voor ons. Voor haar niet aflatende aanwezigheid, zelfs in de stormen, zelfs wanneer het gewicht van de beproevingen te zwaar leek.
Het was ook het omarmen van een deel van haar in mij en het herkennen van de kracht en moed die ze aan mij heeft doorgegeven, de vastberadenheid die ze zo goed belichaamt.
Daarom onderging ik eind oktober 2024 een bilaterale preventieve mastectomie met onmiddellijke reconstructie. Sindsdien is elke dag een nieuwe ontdekking. Ik leer mijn lichaam beter kennen, tem het en luister er beter naar. Ik voel elke verandering, alsof ik een nieuwe taal leer.
Dit soort beslissingen wordt niet lichtvaardig genomen en iedereen ervaart ze anders. Er is geen goede of foute manier om ermee om te gaan, alleen een persoonlijke en vaak complexe weg.
Het kan een verwarrende weg zijn, maar het is ook een weg van hoop. De hoop om jezelf op een andere manier te herontdekken, om een andere relatie met jezelf op te bouwen. Want naast de littekens gaat het ook om het terugwinnen van onze geschiedenis.
BRCA+ Network asbl
